درمان با دعا

آداب دعا کردن

دعا بهترین و قوی ترین سلاح مومن برای رسیدن به حاجات ، دعا رابطه‌ معنوی ميان خالق و مخلوق و رشته‌ پيوند ميان عاشق و معشوق است. دعا روی آوردن بنده‌‌ فقير محتاج به درگاه خداوند بی‌نياز و مشتاق است. چنان مشتاق بندگان خويش است كه فرمود:

قُلْ مَا یَعْبَأُ بِکُمْ رَ‌بِّی لَوْلَا دُعَاؤُکُمْ. [1]

اگر به درگاه من نياييد و از من چيزی درخواست نكنيد به شما توجهی نمی‌كنم.

امام صادق علیه السلام می فرمایند:

إِنَّ الْأَمْرَ قَدْ فُرِغَ مِنْهُ؛ إِنَّ عِنْدَ اللَّهِ- عَزَّ وَ جَلَّ- مَنْزِلَةً لَاتُنَالُ إِلَّا بِمَسْأَلَةٍ، وَ لَوْ أَنَّ عَبْداً سَدَّ فَاهُ‏ وَ لَمْ يَسْأَلْ، لَمْ يُعْطَ شَيْئا.^[2].

همانا نزد خداوند مقامی است که به آن نمی توان رسید مگر با درخواست و دعا و اگر بنده دهان خود را ببندد و در خواست نکند چیزی به او نمی رسد ، پس بخواهد تا بدهند.

امام صادق علیه السلام خطاب به هشام بن سالم می فرمایند:

هَلْ‏ تَعْرِفُونَ‏ طُولَ‏ الْبَلَاءِ مِنْ‏ قِصَرِهِ‏ قُلْنَا لَا قَالَ إِذَا أُلْهِمَ أَحَدُكُمُ الدُّعَاءَ عِنْدَ الْبَلَاءِ فَاعْلَمُوا أَنَّ الْبَلَاءَ قَصِيرٌ.[3]

آیا می دانید که راه تشخیص بلای(مرض) طولانی از کوتاه چگونه است؟

عرض کردیم ، نه

حضرت فرمودند: وقتی هنگام بلا بر یکی از شما الهام شد که (برای رفع بلا )دعا کنید بدانید که همانا بلا  کوتاه است.

امام ششم علیه السلام به علاء بن کامل که راوی حدیث است، فرمود:

عَلَيْكَ بِالدُّعَاءِ فَإِنَّهُ‏ شِفَاءٌ مِنْ‏ كُلِ‏ دَاءٍ.^[4]

بر تو باد دعا، همانا دعا درمان هر دردی است.

پس در اين حال كه حق‌تعالی باب دعا و مناجات را به روی بنده‌ خود گشوده و به او اجازه‌ حضور در محضر خود را داده، بنده نيز بايد ادب مقام مقدس ربوبيت را نگه دارد و چنان رفتار كند كه سزاوار مقام حق تعالی است.

 

شرايط دعا

به نظر می‌رسد دعا تنها دو شرط دارد كه با فراهم آمدن آنها دعا محقق می‌شود.

اول اینکه دعا حقيقی باشد:

هميشه آنچه را انسان از خدا می‌خواهد، خير و خوبی است و هيچ‌گاه شر و ضرر را طلب نمی‌كند.

اگر انسان آنچه را می‌طلبد در واقع به ضرر او باشد مثلاً  گناه باشد يا سبب گناه شود، اين يك درخواست حقيقی نيست چرا كه اگر حقيقت امر را می‌دانست، هيچ گاه آن را درخواست نمی‌كرد. حضرت علی عليه السّلام می‌فرمايند:

ای دعا كننده هيچ گاه امر نشدنی و يا گناه درخواست مكن(چرا كه اينها خير نيستند اما تو، آنها را خير می‌پنداری).[5]

مثلاً تشنه‌ای برای رفع عطش ظرفی را به خيال اينكه آب است طلب می‌كند و نمی‌داند آن ظرف پر از زهر است در حاليكه اگر می‌دانست هيچ گاه آن را طلب نمی‌كرد، در حقيقت او آب می‌خواهد نه زهر. قرآن كريم در رابطه با اين درخواست غير حقيقی انسان می‌فرمايد:

وَ يَدْعُ الْإِنْسانُ بِالشَّرِّ دُعاءَهُ بِالْخَيْرِ وَ کانَ الْإِنْسانُ عَجُولاً.[6]

انسان ( از روی جهل به واقع ، و یا در حال غضب ) شرّ و ضرر را ( از خدا) می طلبد همان گونه که خیر را می طلبد ، و انسان ( ذاتا ) شتابزده است (هر چه را هوای نفسش اقتضا کرد بدون تأمل در عاقبتش،آن را می طلبد).

دوم اینکه با اخلاص باشد:

قرآن كريم می‌فرمايد:

وَ ادْعُوهُ مُخْلِصينَ لَهُ الدِّينَ. [7]

خداوند را با اخلاص بخوانيد .

گاهی دعای انسان حقيقی است، يعنی آنچه را می‌خواهد، در واقع خير است ولی در عین حال نیاز به اخلاص در دعا هم هست؛ امام صادق عليه السلام می‌فرمايند:

وقتی كسی از شما چيزی از خداوند درخواست می‌كند و انتظار اجابت دارد بايد از همه‌ی مردم مايوس باشد و اميدش فقط به خدا باشد. وقتی خداوند از قلب بنده‌اش اين را بداند هر چه درخواست كند به او می‌دهد. خداوند به عيسی علی نبینا و آله و علیه السلام فرمود: ای عيسی همچون بنده‌ محزون در حال غرق شدن كه هيچ ياوری ندارد، مرا بخوان.[8]

 

[1] – سوره فرقان،آیه 77.

[2] -كافی، ج‏4 ، ص298.

[3]– کافی، ج2 ،ص 471 ، ح 1.

[4] – كافی ، ج‏2 ، ص470.

[5] – بحارالانوار، ج 90، ص 324.

[6] – سوره اسراء،آیه 11.

[7] – سوره اعراف،آیه 29.

[8] – بحارالانوار، ج 9، ص 314.